Bea Hauser
“Da Revolución Industrial à aparición do glam rock en Inglaterra, pasando pola música electrónica na Unión soviética, a emerxencia do rock en Francia, as pancartas sindicais de Ed Hall et as ficións persoais de William Scott, a exposición Dunha revolución à outra explora os dominios no marxe do arte contemporáneo e interroga as posíbeis relacións entre revolucións industriais é culturais. Nas fronteiras da historia, da antropoloxía e do arte contemporáneo, esta exposición mezcla de xeito singular historias colectivas e persoais.” DUNHA REVOLUCIÓN À OUTRA: carta branca a Jeremy Deller.
“Como deste consumo sen límite podería restar algo que escomence o proceso dialéctico e abra a historia?
…eles fanlle acadar o para-sí, o monumentalizan.” Glas, 267a.
quen podería salvar os restos? salvar os restos? O soño do arquivo está xa ahí operando. Pero eu non vou a falar do arquivo, nen da súa exposición.
O 25 de Setembro inaugurouse no Palais de Tokyo Dunha revolución à outra, unha exposición heteroxénea recollida e sostida por fraxis fíos de senso, tan fraxis como ese termo “revolución”que a intitula. Dende as fascinantes compilacións de videos, fotografías e obxectos do Folk archive, pasando polas pancartas de Ed Hall (colgando do teito, como blasóns), as representacións dun San Francisco utópico texido de relación sociais harmónicas do reverendo William Scott ate os restos da revolución industrial (libros de contas, ofertas de traballo, debuxos, descricións das condicións de vida dos obreiros ingleses, reconstitucións de árbores xenealóxicas), o fío da exposición estala en anacos. A mirada oscila, entre o etnólogo e o historiador fetichista, a multiplicación dos obxectos desfai mesmo a súa condición restos de memoria. Ao exporse a mirada neutra dos visitantes dun museo, os debuxos de presidiarios anóminos fanse doblemente anónimos, xa non nos quedan nin os nomes –as indicacións redúcense à cárcere no que o obxeto ante os nosos ollos foi pintado –; o arquivo non gardou os seus nomes e reduciunos a etiqueta folklorica de arte de presidiarios. As experiencias creativas de resistencia, de reacción contra o sufrimento poden gardarse? En calquer caso, a exposición no espazo e no tempo do museo descontextualizan eses significantes, a xuxtaposición sempre corre o risco de xerar efectos de sentido…Pero cales? ante quen? Outorga dignidade expór as expresións que saen fora do campo habitual da arte, reintegralas ao museo, facelas mirar doutro modo? Entre os singulares anónimos, os individuos borrados nas colectividades, os nomes resoantes de estrelas mediáticas, o único que destaca, funcionando como marca capaz de soportar o fráxil fío da exposición, é o nome do comisario. O arquivo, as emerxencias artísticas fóra do que habitualmente recibe ese nome, os territorios fronteirizos poden ser espazos susceptibeis de ser convertidos en recursos fácilmente apropiábeis por esa figura recente do mundo do arte. Máis maleábeis no momento en que non hai que remitir a exposición a rixidez –moitas veces cadavérica – do artista como singularidade xenial ou alomenos, e máis importante, como suxeito de dereitos de autor. A mirada do comisario abre cal un “fiat lux” perfectamente teórico a posibilidade da nosa, os obxectos inda que na súa idiosincrasia desafíen a referencia a un orde, na súa proliferación terminan remitíndonos a esa ordenación orixinaria: a salvación dos restos era unha glorificación (e no caso do Palais de Tokyo, consciente) do Comisario.
Os referentes desfanse nese vaivén: revolucións? Pero sempre aparece a institución para facer economía do resto, cun nome propio.
