Beatriz Hauser
No 2008 Beatriz Preciado publica Testo yonqui en Espasa Calpe, había tempo xa do Manifiesto contra-sexual, publicado orixinalmente na editorial francesa Balland.1 Entrementres, a palabra dildo (tomada do inglés) impúxose no vocabulario común e as prácticas contrasexuais chegaron até a columna de “sexoloxía” de El País. A recibibilidade de certos discursos é de natureza enigmática nas escuras redes da difusión xa global da produción do saber; Beatriz Preciado escrebe o seu “texto yonqui” dende unha posición institucional complexa: por unha banda, netamente dentro dos circuítos oficiais de saber, entre axudas do Centre National des Arts Plastiques e becas de Princeton, vencellada ao MACBA e a universidade París VIII; pero moi alonxada dos tradicionais estándares universitarios, pola outra. Non é casual que sexa precisamente Espasa-Calpe quen publique un libro con vocación de best-seller e que recolle á vez, como sangue coagulada sobre unha ferida inda aberta, tantos e tantos restos do pensamento contemporáneo. Esa cartografía duns apenas espazos en troques de desaparecer esvaece ela mesma nos vaivéns dun mercado editorial presto de máis a novidade. No 2010 Preciado publica, recollendo os restos da súa tese posíbel, Pornotopías,2 finalista dun premio Anagrama de ensaio do que resulta gañador Eloy Fernández Porta. Hai a quen a chegada do novo libro fíxolle estar morriñenta dos tempos do Manifiesto contra-sexual, no medio Testo yonqui queda como libro imprescindíbel, produtor de significantes moi potentes, o que tantos refiren e ben poucos citan. Até que punto termos como a potentia gaudendi ou “réxime farmaco-pornográfico” teñan abonado o campo teórico contemporáneo habemos de velo. No presente que até os revolucionarios de salón citen, como argumento de autoridade, a Preciado, convertida en significante impreciso da crítica a noción de xénero, para librarse dunha reflexión colectiva sobre o asunto, quizáis sexa sinal de que hai discursos que poden morrer polo seu propio éxito ou derivar imperceptíbelmente cara lugares insospeitábeis. Do Testo yonqui dous anos despois, eu quero quedarme co goce dunha lectura e coa posta en escena dun “eu” infinitamente reiterábel e radicalmente idiosincrático que insiste en escribir como nunha ferida aberta entre literatura e filosofía.
O meu primeiro contacto co Testo yonqui, o que resistira sen saber moi ben porque, foi aditivo. Os dous días que tardei en rematar o libro non saín apenas da casa e non facía máis que ler; consumíao, non tentaba reflectir sobre el. A outras amigas e amigos pasoulles o mesmo; un deles díxome que o lera como se fose unha novela de ciencia-ficción. A ficción como espazo indecidíbel é sen dúbida o inestábel territorio que recorre ese texto. A primeira frase do prólogo nega, para afirmar de inmediato mais desprazada, a condición de auto-ficción dese texto entre a memoria organizada dunha intoxicación voluntaria, a análise política e a narrativa erótica:
“Este libro no es una autoficción. Se trata de un protocolo de intoxicación voluntaria a base de testosterona sintética que concierne al cuerpo y los afectos de B.P. Es un ensayo corporal. Una ficción, es cierto. En todo caso y si fuera necesario llevar las cosas al extremo, una ficción autopolítica o una autoteoría.”3
O prefixo “auto” desprázase nesas frases iniciais da autoficción a autoteoría, na que a ficción xa non aparece. O termo autoteoría parece remitir a un suxeito que se produce a si mesmo ao distanciarse de si e tomarse como obxecto. O desprazamento dese “auto” acádase tal vez pola determinación do que estamos a ler como un “ensaio corporal”. O “eu” que se tece ao tramar esta ficción política ou autoteoría noméase corpo. Corpo contaminado por outros corpos que veñen a conformalo dende o interior, o suxeito deste libro é a testosterona e o corpo de B.P, máis tamén o sexo de V. D. e o amigo morto, cuxa pantasma licúase en cada dose de testoxel, obxecto da dedicatoria e que o contrafirma. A tecnoloxía do xénero é (sempre) un dó inacabado, o que non é alleo ese vídeo dirixido a ningures que Beatriz filma para o morto, penetrándose cun dos seus dildos.4 En Passions Derrida escrebe sobre o segredo da literatura callado nese “eu”entrecomiñas, inderminábel que acontece cada vez que hai texto dividido no acto mesmo que o inscribe.5 Ese “eu” traballado por todo o outro, non individual, ancorado na non pertenza garda espectralmente a alucinada lista que Preciado establece no limiar do texto:
“No me interesa lo que de individual hay en ellos. Sino cómo son atravesados por lo que no es mío. Por aquello que emana de la historia del planeta, de la evolución de las especies vivas, de los flujos económicos, de los residuos de las innovaciones tecnológicas, de la preparación de las guerras, del tráfico de esclavos y de mercancías, de las instituciones peninteciarias y de represión, de las redes de comunicación y vigilancia, de la producción de jerarquías, del encadenamiento aleatorio de técnicas y de grupos de opinión, de la transformación bioquímica de la sensibilidad, de la producción y distribución de imágenes pornográficas.”6
Ese “eu” como residuo das historias, tamén dese protocolo de intoxicación voluntaria do que emerxe, é algo outro do principio autocobaia que Beatriz Preciado reclama para a teoría nese mesmo libro.7 A experimentación dende si, a conquista do “eu corpo” na que a súa retórica cae ás veces, remeda ou reitera o xurdimento do suxeito moderno entre San Ignacio de Loyola e René Descartes: a posta entre paréntese do eu no primeiro, precisamente, para producilo, nun texto que se achega ao manual de instrucións, a través dun proceso que traballa dende o imaxinario (nada máis estrano que a importancia da composición de lugar na meditación ignaciana co accesorio dos seus elementos e a insistencia na imaxinación e na corporización do abstracto como espectro ou espectáculo) até a reapropiación dese eu como fundamento non individual. Preciado ten ás veces algo de remedo irónico do suxeito auto-conquistador polas mercedes da biotecnoloxía; máis nos ocos desa experiencia que só tivo lugar para ser escrita e que atopa o seu lugar na escritura do corpo, Beatriz Preciado faise subxectil, obxecto, materia e instrumento da súa operación. Entre os fíos da narración emerxe tamén o corpo vulnerábel. Non sabemos que restos gardaremos dese “forzar, a lo Artaud, al cuerpo a producir texto” nesa pantasma de decapitar a filosofía e gardar nun libro a pegada dese corte. 8 Mais o esvaecerse do goce dese texto que ficciona a ficción deixa pegadas máis sutís, pero á vez máis persistentes, que a urxencia polo etiquetado de novos conceptos.
_________________________
1 Preciado, B. Manifeste contresexuel (Paris, Balland, 2000). Hai tradución castelá: Preciado, B. Manifiesto contrasexual (Madrid, Opera prima, 2002).
2 Preciado, B. Pornotopía. Arquitectura y sexualidad en “Playboy” durante la guerra fría (Barcelona, Anagrama, 2010).