Ainat Fees

Hizkuntzaren nortasuna

Bakoitzaren kulturak gaurkotasunaren indarra eta herriaren esentzia izaten du. Pixkana sortzen baitugu pentsalmol deen jokabide propioa eta hauen arabera aberasten dugu gure izaera. Baina badago hitzaren atzean ezkutatzen den sekretua eta historiaren atal ezinbestekoa bilakatu dena.

Hitzak soinu diferentea du eta hauek bilduta “puzzle” pertsonala osatzeko gai gara. Soinu horietan gordetzen baita norberaren nortasuna eta guztiak batuta hasten dira hots horren esanahiak alde batetik bestera hedatzen, gure barrenean altxor gisa gordetzeraino. Galak behin adierazi bezala: “Hizkuntza lotu eta banandu egiten duen boterea da eta horrekinbat, tresna ezinbesteko bilakatzen da nortasuna defendatzeko orduan”.

Hizkuntza baten heziketak bide luzea igaro behar du denen ahotan izateraino, baina tamalez, bidegurutzetan pasatzeko seinaleak eta etenaldi derrigorrak aurkitzen ditugu. Orduan kotxe ilarak, errespetatzen ez diren agerbideak eta askoren haserreak esnatzen dira, hizkuntzaren identitatea kolokan jartzearekin batera.

Dena den, medio botoretsu guztien gainetik, sentikizun eta erabileraren arrazoia azaltzen da. Gizarteak maite edo gorrotatu lezake, baina sentitzen ez dena maitatzea ezinezkoa izaten da. Norberaren portaerak sinismetan arrazoituak izaten dira eta ondorioz, txarto eta ondo dagoenaren zentzua sortzen du. Askotan politika kontuekin nahasten da nahastu ezin daitekeena eta esentzia galtzearen arriskua du.

Saltsa gehiegi sartzen diogu entsaladari eta jatorrizko zaporea galdu egiten du. Beti izaten dira osagai inportanteak bertan, denok ezagutzen ditugunak eta erraz identifikatzen direnak, baina hor daude bueltaka platerean kutsu berezia eskaintzen dioten elementu berriak eta egoki edo okerrekoak izatearen zergati direnak.

Sentitzearen eta sentiarazteko gaitasunean egin behar dugu topo balantza perfektua gauzatuz, perfekziorik baldin badago noski. Nolanahi ere, eskuak ez dira onaren edo gaizkiaren baitan elkartzen, beti ere sentieretan batuko dira indarrak eta horra hor, hamaika hizkuntzetan esandako hitzak duten berezko ezaugarria eta kontatu ezin litekeena.

***

 

A identidade do idioma

A cultura define a esencia dun pobo e a forza de unión con este. Co tempo imos forxando os pensamentos que concretan o comportamento axeitado e con el enriquecemos a nosa unidade, pero se agocha algo indefiníbel tras as palabras que compoñen unha parte esencial na nosa historia.

A linguaxe soa diferente en boca de cada un, pero no seu vínculo somos capaces de crear o noso crebacabezas persoal. Á súa vez, os sons gardan a verdadeira identidade e na constitución destes comezan a corricar os significados dun lado a outro até converterse no tesouro do noso interior. Como ben dixo Gala: O idioma une e separa, pero é a poderosa arma para defender a personalidade.

A educación do idioma debe percorrer un longo camiño até estar en boca de todxs, pero por desgracia nos cruzamentos atopamos demasiados sinais de ceda o paso e stop. Isto provoca longas filas de coches que agardan con impaciencia, non desexan respectar os sinais e amontóanse con enfado. Quizais poderiamos pensar que o cambaleo do idioma dependa de excesivos factores.

En calquera caso, por enriba do poder e as normas, áchase a maxia do sentimento e a simple razón de existencia no seu uso. A sociedade elixe amar ou odiar, pero dificilmente se pode querer aquilo que non se sinte. As propias condutas razóanse sobre apreciacións e polo tanto, créase o sentido entre o ben e o mal. Moitas veces mestúrase con motivos políticos o que non corresponde á mestura, perigando a perda da súa natureza. Engadímoslle demasiada salsa á ensalada determinando un cambio na súa orixe e aínda que existen os ingredientes importantes nesta, aqueles que todxs coñecemos e con facilidade identificamos, están os novos elementos que cambian o seu sabor e lle ofrecen ese toque especial que se converte en motivo do seu bo ou mal gusto.

No poder do sentimento debemos de crear unha balanza perfecta, aínda dubidando desa perfección. As mans non se unen no correcto e incorrecto, pero rózanse no seu porqué e aí álzanse os innumerábeis idiomas coas súas propias características e con todo aquilo que non se pode contar.

(Trad. Sören Hauser)

 

{gallery}ainat{/gallery}